Hulp voor familie van verslaafden: veelgestelde vragen
Wanneer een dierbare kampt met een verslaving, staat je wereld op z’n kop. Je voelt je machteloos, boos, verdrietig of alleen in de strijd. Het is logisch – een verslaving raakt niet alleen de persoon zelf, maar ook zijn of haar omgeving. Familieleden en naasten lopen vaak rond met vragen, twijfels en zorgen. Wat kun je doen? Waar ligt de grens tussen helpen en loslaten? En hoe blijf je zelf overeind?
Team Peter ter Horst beantwoordt een aantal veelgestelde vragen, met eerlijke antwoorden uit de praktijk van interventie en hulp voor familie van verslaafden.
Kan ik hem of haar dwingen om hulp te accepteren?
Dit is een van de meest gestelde vragen. Het eerlijke antwoord: meestal niet. In Nederland kun je iemand pas verplichten tot behandeling als er sprake is van ernstig gevaar voor zichzelf of anderen (denk aan gedwongen opname via de Wet verplichte ggz). In de meeste gevallen werkt echte verandering alleen als de verslaafde zelf gemotiveerd is.
Toch kun je wel degelijk iets doen. Een interventie bij verslaving – liefdevol, maar duidelijk – kan iemand op een beslissend moment wakker schudden. Als naasten speel je daarin een belangrijke rol. Met de juiste begeleiding kun je zorgen dat jouw boodschap niet alleen gehoord wordt, maar ook binnenkomt. Door middel van een motiverende interventie kun je bij de verslaafde de intrinsieke motivatie aanwakkeren om in beweging te komen en hulp te accepteren.
Wat als hij of zij blijft ontkennen dat er een probleem is?
Ontkenning is onderdeel van de ziekte. Veel verslaafden bagatelliseren hun gebruik of schuiven het probleem af op anderen. Dit kan enorm frustrerend zijn voor de omgeving.
Blijf bij jezelf. Benoem wat je ziet, stel grenzen en probeer niet in discussie te gaan over wat “waar” is. Door als familie ander gedrag te laten zien, bijvoorbeeld stoppen met faciliteren of financieel ondersteunen, confronteer je de verslaafde met de realiteit – dat is vaak de eerste stap naar verandering en het eerste wat je leert bij hulp voor familie van verslaafden.
Moet ik loslaten of blijven helpen?
Vaak raken familieleden verstrikt in zogeheten ‘enabling’ gedrag. Onbedoeld houd je de verslaving in stand door problemen op te lossen, leugens te accepteren/bagatelliseren of geen duidelijke grenzen te stellen. Je denkt te helpen, maar in werkelijkheid faciliteer je – zonder dat je het doorhebt – het verslavingsgedrag. Door het gevolg van het gedrag weg te nemen, krijgt de verslaafde geen reden om te veranderen.
Ondersteuning voor familie en naasten van verslaafde kandidaten betekent ook: leren hoe je op een gezonde manier betrokken blijft, zonder jezelf te verliezen. Dit hoef je niet alleen te leren en doen, familiebegeleiding en herstelcoaching biedt hierbij handvatten.
Wat als hij of zij terugvalt?
Terugval is geen teken van mislukking. Het hoort bij de ziekte verslaving.
Een terugval is ingewikkeld en roept veel vragen en emoties op. Het is belangrijk om te beseffen dat de verantwoordelijkheid bij de verslaafde ligt. Als familielid of naaste hoef jij niet te onderzoeken wat er misging — dat is aan hem of haar. Wat jij wél kunt doen, is je eigen grenzen duidelijk maken en bewaken. Hoe je daarmee omgaat, hangt ook af van de situatie: is het een korte terugval waarbij iemand snel weer het herstel oppakt, of duurt de terugval maanden of zelfs jaren? Elke situatie is anders, en er is geen standaard reactie. Maar één ding blijft altijd van belang: wees helder, eerlijk en consequent over wat jij wel en niet accepteert.
Hoe zorg ik goed voor mezelf als naaste?
Dit is misschien wel de belangrijkste vraag. Als je jarenlang in de overlevingsstand hebt gestaan, is het lastig om weer naar jezelf te kijken en jezelf op 1 te zetten. Toch is dat essentieel. Alleen als jij goed voor jezelf zorgt, kun je er voor een ander zijn.
Familiebegeleiding is er niet alleen voor de verslaafde, maar ook voor jou. Je leert omgaan met je emoties, grenzen stellen en je leven weer opbouwen – los van de verslaving van jouw dierbare.
Professionele hulp voor familie van verslaafde kandidaten
Je hoeft dit niet alleen te doen. Bij Peter ter Horst bieden we gespecialiseerde hulp voor familie van verslaafden. Van een interventie tot herstelcoaching: we staan naast je in elke fase van het proces.
Is jouw naaste verslaafd en heb je behoefte aan meer informatie? Ben je benieuwd naar wat wij voor jullie kunnen betekenen? Neem contact op door onderstaand contactformulier in te vullen. Bellen of een mail sturen kan natuurlijk ook. Wij zijn dagelijks bereikbaar van 9:00 uur tot 20:00 uur via 085 – 004 18 58 of info@peterterhorst.com.